Vjosa Osmani as këtë vit nuk e fali asnjë të burgosur, gati të përfundojë mandatin me vendim të njëjtë
Më 4 prill të vitit 2021, me 71 vota- Kuvendi i Kosovës zgjodhi Vjosa Osmanin në postin e presidentes së vendit.
Edhe pse ka mbetur pak kohë nga përfundimi i këtij mandati, Vjosa Osmani duket se dëshiroi të duket tjetër, pra ndryshe nga të gjithë presidentët e mëhershëm.
Osmani, e cila njihet si zyrtare shtetërore që shpesh herë flet për të drejtat e njeriut, mbrojtjen e çështjet penale e të drejtësisë në vend as këtë vit nuk i dha mundësinë e të qenurit i/e falur.
Madje Osmani nuk fali as edhe ato gra të shumta që janë prapa grilave, anipse ajo në shumë raste deklarohet për gratë që vuajnë e që kanë probleme të shumta duke nisur nga dhuna në familje (që në të shumtën e rasteve është edhe arsyeja) pse ato qëndrojnë në burgje.
E si çdo vit tjetër, edhe në fundin e vitit 2024 shumë prej të burgosurve shpresuan në lirimin e tyre falë faljes së Presidentes Osmani.
Por shpresa e tyre rezultoi të ketë qenë sërish e kot.
Presidentja Vjosa Osmani zgjodhi që të tregohet e heshtur, e pa fjalë në lidhje me këtë çështje duke e kaluar edhe këtë vit pa e falur askënd. Vjosa Osmani në fakt i bie në fund mandatit, pa asnjë falje të mundshme për të burgosurit, kushdo qofshin ata.
Nga Shërbimi Korrektues i Kosovës kanë bërë të ditur për lajmi.net se kanë pranuar kërkesa për falje nga personat e dënuar në të gjitha Institucionet Korrektuese, po ashtu edhe nga familjarët e të dënuarve të cilët parashtrojnë këto kërkesa për falje të drejtpërdrejtë nga presidentja.
Deri më 13 dhjetor të vitit 2024, në këtë shërbim janë pranuar gjithsej 94 kërkesa për falje të personave të dënuar.
E në mesin e këtyre kërkesave ishin 80 burra e 14 gra të dënuara.
“Gjatë këtij viti (01.01.2024 – 13.12.2024), kemi pranuar gjithsej 94 kërkesa për falje nga personat e dënuar. Nga raporti i kërkesave të pranuara rezulton se 80 prej tyre janë parashtruar nga burra të dënuar dhe 14 nga gra të dënuara”, u tha nga ShKK.
Po ashtu nga Shërbimi Korrektues u bë e ditur sërish që s’kanë pranuar asnjë dekret për falje të presidentes.
“Bazuar në Ligjin Nr. 03/L-101 për Faljen, çdo vit personat e dënuar paraqesin kërkesa për falje, të cilat dërgohen për shqyrtim në Zyrën e Presidentes së Republikës së Kosovës. Megjithatë, nga viti 2020 deri më tani, nuk kemi pranuar asnjë dekret për falje nga Zyra e Presidentes”, thuhet tutje.
Gjithashtu u theksua se kërkesat bëhen çdo vit, pasi kjo mundësohet nga legjislacioni në fuqi.
E pavarësisht insistimit të lajmi.net për një përgjigje nga Zyra e Presidencës së Kosovës, një gjë e tillë ishte e pamundur.
Ashtu siç ka vendosur presidentja të mos merret fare me të burgosurit, ngjashëm kanë injoruar pyetjet e dërguara vazhdimisht zyra për media.
Ky i bie të jetë viti i tretë radhazi që presidentja Osmani nuk e ka falur asnjë të burgosur.
Mosfalja e presidentes nga njohësit e drejtësisë dhes shërbimeve korrektuese është kritikuar vazhdimisht.
Ish-drejtori i Shërbimit Korrektues të Kosovës, Sokol Zogaj pati deklaruar se kjo është shkelje të të drejtave të njeriut.
“Kjo është shkelje e të drejtave të njeriut unë nuk e di a kanë reaguar të tjerët, mirëpo unë në karrierën time sa kam qenë drejtor i përgjithshëm çdo festë presidentja ose presidenti, ka reaguar dhe ka fal ndonjëherë më shumë e ndonjëherë më pak, e kjo prej se ka ardhur asnjë nuk është falur, nuk e di ku është arsyeja”, ka thënë Sokol Zogaj, ish drejtor i Shërbimit Korrektues.
Derisa nga Këshilli për Mbrojtjen e Drejtave dhe Lirive të Njeriut, thonë se ka një numër të konsiderueshëm të personave që meritojnë faljen e një pjese të dënimit, derisa shprehen të habitur me veprimet e Presidencës. “Një mosfalje e tillë nga presidentja është e paqartë dhe deri diku e papranueshme, është një mundësi që nga të gjithë presidentësh shfrytëzohet, qoftë edhe në festa fetare apo festave të tjera shtetërore, çdo herë presidentët e rezervojnë këtë të drejtë për personat e privuar nga liria, ne çfarë kemi pritur që të paktën në këtë fundvit, presidentja të shfrytëzojë të drejtën e saj për të falur”, ishte thënë nga KMDLNJ.
Ndërkohë nga Instituti i Kosovës për Drejtësi, tregojnë efektet qe ka falja e një pjese të dënimit, për personat që i plotësojnë kushtet.
“Në disa vite të fundit është ndërtuar praktika ku Zyra e Presidentes së Republikës nuk po e shfrytëzon të drejtën e saj për të ofruar faljen e një pjesë të dënimit për personat që janë në vuajtje të dënimit në institucionet korrektuese në Kosovë. Një qasje e tillë mbetet në diskrecion të plotë të Presidentes për të shfrytëzuar këtë të drejtë ose jo. Sidoqoftë, në praktikë kjo qasje ka efekt në kuptim të pengimit të risocializimit, ri-habilitimit dhe promovimit të idesë se personat që i respektojnë rregullat e shtëpisë në institucionet korrektuese, pendohen për veprat penale që i kanë kryer, dhe punojnë shume për tu kthyer si qytetarë të denjë në shoqëri pas vuajtjes së dënimit. Në këtë drejtim, edhe Zyra e Presidentes duhet të reflektoj dhe të filloj shfrytëzimin e kësaj të drejtë në praktikë duke u siguruar se kjo e drejtë të realizohet në praktikë vetëm për veprat penale që i lejon legjislacioni në Kosovë dhe duke u respektuar procedurat” – tha Ehat Miftaraj, drejtor në IKD.Në vitin 2022 në zyrën e presidentes së Kosovës, kishin shkuar 195 kërkesa nga të burgosur, derisa ishin arsyetuar se Komisioni përkatës që merret me shqyrtimin e këtyre kërkesave nuk ka rekomanduar asnjë të dënuar për t’u falur.
Vitin e kaluar tek presidentja u çuan 97 kërkesa për falje, por nuk mori askush përgjigje. Në vitin 2022 në zyrën e Osmnit shkuan 195 kërkesa po ashtu nga të burgosurit.
Kurse që nga viti 2009 e tutje mi 300 persona janë falur nga Presidenca e Kosovës. Ish-presidenti Hashim Thaçi pati falur mbi 10 të burgosur në mandatin e tij./Lajmi.net/