Faturat e majit: Qytetarët ankohen, bizneset protestojnë duke bllokuar rrugët

IMG_4400

Fundi i muajit maj ka sjellë faturat më të shtrenjta të energjisë elektrike për konsumatorët e KEDS-it, pasi që prej fillimit të këtij muaji kanë hyrë në fuqi tarifat e reja të rrymës që janë më të larta për 16.1%.

Shumë konsumatorë që kanë pranuar faturat e reja të rrymës i kanë publikuar të njëjtat në rrjetet sociale, duke u ankuar se në krahasim me muajin e kaluar (prill) faturat i kanë pranuar më të shtrenjta për 30%, madje ka pasur të tillë që janë ankuar edhe për 50% shtrenjtim të faturave të rrymës.

Po ashtu nga 1 qershori 2025 hyn në fuqi liberalizimi i tregut të energjisë elektrike. Sipas këtij procesi, bizneset me xhiro vjetore mbi 10 milionë euro dhe më shumë se 50 punonjës kalojnë nga furnizimi universal i KESCO-s në tregun e lirë, ku do të zgjedhin vetë furnizuesin e energjisë.

Për këtë shkak, sot, të enjten e 29 majit, hyrjet kryesore të Prishtinës do të mbyllen për dy orë nga bizneset, në shenjë proteste ndaj liberalizmit të tregut të energjisë elektrike, që pritet të hyjë në fuqi më 1 qershor.

Në një kërkesë për bizneset, Oda Ekonomike e Kosovës ka njoftuar se për dy orë do të ketë protestë paqësore, teksa ka paralajmëruar se ato do të vazhdojnë deri në plotësim të kërkesave të bizneseve që të shtyhet dalja në treg të lirë dhe që të niset dialogu për të gjetur zgjidhje të pranueshme që tranzicioni të ndikojë sa më pak në sektorin privat.

Nëse kërkesat nuk plotësohen, Oda Ekonomike ka paralajmëruar protesta me kohëzgjatje deri në 4 orë dhe bllokim të plotë të hyrjeve në Prishtinë.

Hasanaj: Pakënaqësi të shumta nga qytetarët për faturat e muajit maj të KEDS-it

Edhe përfaqësues të shoqërisë civile, të cilët kanë kundërshtuar disa herë nëpërmjet protestave shtrenjtimin e rrymës, kanë thënë se kanë pranuar ankesa nga qytetarët dhe bizneset për fatura më të shtrenjta të energjisë elektrike.

“Faturat e reja që kanë filluar të arrijnë këtë muaj dëshmojnë për pasojat reale të kësaj rritjeje. Ato janë dukshëm më të larta, dhe kemi marrë raportime për mospërputhje e pakënaqësi të shumta nga qytetarët, që ndihen të pambrojtur dhe të lënë në mëshirën e një tregu jo-transparent”theksoi Luan Hasanaj, organizator i disa protestave kundër shtrenjtimit të rrymës.

Sipas tij, rrita e çmimit të energjisë elektrike për 16.1% është e padrejtë dhe e papërballueshme për qytetarët dhe bizneset.

“Rritja e çmimit të energjisë elektrike me 16,1% është një goditje e rëndë për qytetarët dhe bizneset, në një periudhë kur kostoja e jetesës është në rritje të vazhdueshme  si iniciativë qytetare që ka reaguar vazhdimisht ndaj vendimeve të padrejta në sektorin e energjisë, ne e konsiderojmë këtë rritje si të pajustifikueshme për shumicën e qytetarëve dhe bizneseve”, tha Hasanaj.

Duke theksuar se ankesat nga qytetarët dhe bizneset janë të vazhdueshme, Hasanaj shprehu mbështetje të plotë për protestën e paralajmëruar nga Oda Ekonomike e Kosovës:

“Ankesat nga qytetarët dhe bizneset janë të vazhdueshme, dhe për këtë arsye mbështesim plotësisht protestën e paralajmëruar nga Oda Ekonomike e Kosovës më 29 maj si një reagim i drejtë dhe i domosdoshëm ndaj këtij vendimi të Zyrës së Rregullatorit për Energji”, deklaroi Hasanaj.

Ai përmbylli deklaratën me thirrjen për mobilizim qytetar dhe pjesëmarrje në protestën e paralajmëruar

“Ftojmë të gjithë qytetarët, bizneset dhe shoqërinë civile të bashkohen në këtë protestë, për të kërkuar drejtësi, transparencë dhe një trajtim të barabartë për të gjithë konsumatorët e energjisë”, përfundoi Hasanaj.

Sefaj: Qytetarët po ankohen për faturat e reja të rrymës, bizneset në prag të falimentimit

Ali Sefaj, kryetar i Sindikatës së Shërbimit Civil, tha se rritja e çmimit të energjisë elektrike vjen në një kohë kur qytetarët dhe bizneset po përballen me shumë sfida ekonomike, duke e bërë këtë vendim një “zhvatje të re”. Ai thekson se në shumë raste rritja reale e faturave ka qenë më e madhe se 16.1%, për shkak të tarifave shtesë, blloqeve dhe TVSH-së, që e rrisin edhe më shumë koston për konsumatorët.

“Në shumë raste rritja reale ka qenë më shumë se 16.1%. Faturat kanë ardhur shumë më të larta për shkak të blloqeve, tarifave shtesë dhe TVSH-së që e rrit edhe më shumë çmimin përfundimtar”, ka thënë Sefaj.

Sefaj njofton se qytetarët janë të zemëruar dhe bizneset po ankohen për gjendjen e rënduar financiare, duke theksuar se shumë prej tyre janë në prag të falimentimit. Ai tregon se çdo ditë marrin ankesa për faturat e energjisë që nuk kanë asnjë arsyetim logjik.

“Ka pasur shumë ankesa. Qytetarët janë të zemëruar, bizneset po ankohen se janë në prag të falimentimit. Po na shkruajnë çdo ditë dhe ankohen se fatura që nuk kanë asnjë arsyetim logjik”, deklaroi Sefaj.

 Pronari i “Vipa Chips”: S’ka treg të lirë të energjisë, ka sërish monopol prej KESCO-s

Pronari i kompanisë së njohur të ushqimit “Vipa Chips”, Bedri Kasumi, ka shprehur shqetësimin e tij lidhur me rritjen prej 16.1% të çmimit të energjisë elektrike, që do të ndikojë drejtpërdrejt në rritjen e faturave për bizneset dhe qytetarët.

“Rritja prej 16.1% normalisht se do të sjellë fatura më të larta, gjë që do të ndikojë negativisht në ekonomi”, tha Kasumi. Ai tha se Kosova nuk është e përgatitur për kalimin në tregun e lirë të energjisë, pasi sipas tij, për momentin, bizneset po furnizohen vetëm nga një operator, KESCO, dhe nuk ekziston një treg i lirë konkurrues.

“Na është ofruar vetëm energjia nga një operator, dhe ai është KESCO. Operator tjetër nuk ofrohet për momentin, kjo tregon se nuk ka treg të lirë, por një monopol. Çmimi që na është ofruar është trefishi i atij që paguajmë tani,” tha Kasumi.

Sipas tij, kjo situatë do të ndikojë në rritjen e çmimit të produkteve të prodhuara nga kompania e tij.

“Në mënyrën që ne operojmë, duhet të rrisim çmimin e produktit final, dhe kjo do të reflektohet edhe në shitje, por edhe në numrin e të punësuarve,” përfundoi pronari i “Vipa Chips”.

Pronari i  “Elkos Group-ETC” :  Faturat e reja të energjisë elektrike e dëmtojnë konsumatorin

Ramiz Kelmendi, pronar “Elkos Group-ETC”, shpreh shqetësimin se faturat e reja, edhe pse ende nuk janë pranuar plotësisht, do të jenë më të larta dhe do të rëndojnë xhepat e konsumatorëve.

“Faturat e energjisë, qofshin të justifikuara apo të fryra, gjithmonë ndikojnë në xhepin e konsumatorit dhe, për pasojë, ndikon edhe në pagat e punëtorëve”, tha Kelmendi.

Ai shtoi se rritja e kostos së energjisë rrit domosdoshmërish edhe koston e prodhimit, duke çuar në rritjen e çmimeve të produkteve në tregun lokal dhe në eksport.

“Nëse çmimi final i produktit rritet, kjo dëmton konkurrencën e bizneseve tona, duke e vështirësuar pozicionin e tyre në tregjet lokale dhe ndërkombëtare,”paralajmëroi Kelmendi.

Ahmeti: U shtrenjtua rryma, u shtrenjtuan artikujt në treg

Drejtori i Odës së Afarizmit të Kosovës, Kushtrim Ahmeti, ka shprehur shqetësimin e tij lidhur me rritjen prej 16.1% të çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se ky vendim ka pasoja serioze për ekonominë dhe bizneset në Kosovë.

Ahmeti thekson se Oda e Afarizmit ka kundërshtuar që nga fillimi vendimin e ZRRE-së për rritjen e çmimit dhe ka kërkuar nga institucionet që të ndërmarrin masa urgjente për të zbutur ndikimin e tij, nëse nuk mund të parandalohej rritja.

“Ne në fakt që nga fillimi e kemi kundërshtuar rritjen e çmimit të rrymës nga ZRrE dhe që nga fillimi kemi kërkuar veprime urgjente nga institucionet e Kosovës të veprojnë edhe nëse nuk munden ta ndalojnë rritjen bile ta zbusin pak e mos të jetë rritje kaq e madhe”, tha Ahmeti.

Sipas tij, tani po shihen pasojat me rritje zinxhirore të çmimeve në treg, madje edhe para ardhjes së faturave të reja.

“Pasojat po i shohim sepse ka rritje zingjirore të produkteve, ende pa ardh mirë faturat disa produkte veç u shtrenjtuan nëpër treg”, deklaroi ai.

Ai shton se përgjegjësia nuk bie vetëm mbi qeverinë aktuale, por edhe mbi qeveritë e kaluara, për shkak të mungesës së investimeve në sektorin energjetik

 “Pasojat janë të rënda dhe për këto nuk duhet fajësuar vetëm qeveria e tanishme mirëpo të gjitha qeveritë që kanë dështuar me mungesën e sjelljes së investime të jashtme në sektor  energjetik dhe kanë dështuar në të gjitha aspektet’’, deklaroi Ahmeti.

Ahmeti thotë se ZRRE ka shfrytëzuar mungesën e Kuvendit funksional në Kosovë për të marrë vendimin për rritje të çmimit të energjisë, duke shkelur ligjin që kërkon diskutim publik. Pas propozimit për rritje prej 15%, pati vetëm diskutime formale dhe në fund çmimi u rrit në 16.1% pa debat të hapur.

“Ky vendim i ZRrE-së është marrë duke shfrytëzuar mungesën e një Kuvendi funksional në Kosovë. Kjo ka ndodhur në shkelje të ligjit, pasi një nga nenet kryesore parashikon diskutim publik, i cili në këtë rast ka munguar plotësisht, pas propozimit prej rritje prej 15% kur reaguan të gjithë ndaj këtij veprimi dhe pati vetëm diskutime sa për sy e faqe dhe në fund çmimi u rrit për 16%”,  përfundoi Ahmeti.

Bellaqa: Shtrenjtimi i rrymës, ka nisur goditja e parë për ekonominë

Ekonomisti, Jakup Bellaqa thekson se rritja prej 16.1% e çmimit të energjisë këtë muaj po ndikon në ekonominë e Kosovës, duke rritur kostot e jetesës për familjet dhe shpenzimet fikse dhe variable për bizneset.

“Faturat e rrymës te këtij muaji jam më të mëdha me ngritjen prej 16.1% ku po ndikon edhe në ekonomi, dhe/ose ne ekonomitë familjare dhe në afarizmin e të bërit biznes ku në ekonomitë familjare po e ngritë koston e jetës, ndersa në cilin e të bërit biznes po i rritë si koston fikse dhe variabël”, tha Bellaqa.

Ai paralajmëron se kjo situatë po krijon një disbalancë ekonomike dhe sociale, duke ulur kërkesën për produkte dhe duke dobësuar ofertën vendore.

“Kështu po krijohet një disbalanc ekonomik dhe social. Por po ndikon edhe ne zvogëlimin e kërkesë se produkteve jo elastike gjithashtu dhe elastike, ku gradualisht po ndikon në zvogëlimin e ofertës vendore’’, deklaroi Bellaqa.

Bellaqa shton se kjo do të ndikojë negativisht në shtyllën kryesore të konsumit, e cila është themeli i rritjes ekonomike, duke çuar proceset ekonomike jashtë kontrollit dhe duke dëmtuar mirëqenien sociale dhe ekonomike të vendit.

“Rritja ndikon direkt edhe në shtyllën e konsumit një shtylle themelore në rritjen ekonomike të Kosovës. Gjithashtu po ndikon që proceset ekonomike po dalin nga shtrati i vetë normal”, përfundoi Bellaqa./Front Online