Kuvendi i Kosovës ka zgjedhur sot kryetarin e ri, Dimal Bashën, dhe katër nënkryetarë, por procesi konstituiv nuk mund të konsiderohet i plotë, pasi nuk është zgjedhur ende nënkryetari nga komuniteti serb.
Kjo përbën përpjekjen e 58-të për konstituimin e legjislaturës së re, e cila rezultoi pjesërisht e suksesshme.
Dimal Basha u zgjodh kryetar me votat e partisë së tij, Lëvizjes Vetëvendosje, dhe të dy partive të tjera të mëdha shqiptare, Partisë Demokratike të Kosovës (PDK) dhe Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK). Përzgjedhja e tij nuk është pritur mirë nga PDK dhe AAK, të cilat si dhe Lidhja Demokratike e Kosovës, e kanë kritikuar Bashën duke mos e konsideruar të denjë për këtë pozitë.
Albulena Haxhiu, Vlora Çitaku dhe Kujtim Shala u zgjodhën nënkryetarë në një votim në pako. Nënkryetari i komunitetit joserb, Emilja Rexhepi, do të ndajë pozicionin me rotacion më vonë me Fidan Jilltan dhe Artan Asllanin. Megjithatë, votimi për nënkryetarin serb mbeti i bllokuar. Sllavko Simiq, kandidati i Listës Serbe, nuk arriti të sigurojë 61 votat e nevojshme.
Në fjalimin e tij të parë pas zgjedhjes, Dimal Basha theksoi rëndësinë e unitetit dhe sakrificës që qëndron pas ndërtimit të Kosovës. “E ndjej përgjegjësinë për besimin tuaj dhe gjithashtu do të marrë momentin për të falënderuar Avni Deharin, dhe Sala Jasharin, për mbajtjen e këtyre seancave. E ndjej përgjegjësinë e madhe që më është besuar. Ky vend është zemra e demokracisë sonë, vendi ku përfaqësohet zëri i të gjithë qytetarëve tanë. Republika jonë u ndërtua mbi sakrifica se liria dhe shteti unë janë më të mëdha se çdo interes i veçantë”, tha Basha.
Ai shtoi se mbrojtja e Kosovës është detyrë e të gjithëve, pushtetit dhe opozitës, duke nënvizuar rëndësinë e bashkëpunimit mes partive: “Ju bëj thirrje për bashkëpunim. Është koha të dëshmojmë se pavarësisht dallimeve politike, ne e kemi guximin dhe mençurinë për të punuar së bashku për interesin më të lartë për vendin tonë”. Po ashtu, ai iu drejtua Serbisë duke kërkuar njohjen e pavarësisë së Kosovës.
Procesi për nënkryetarin serb u pezullua dhe Kuvendi do të takohet sërish të enjten në orën 11:00 për të diskutuar kandidatët e mundshëm. As Verica Çeraniq, as Stefan Kovaçeviq, as Nenad Rashiq nuk arritën të sigurojnë votat e nevojshme.
Kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi, kritikoi zgjedhjen e Bashës, duke theksuar se as Vetëvendosje dhe as qytetarët nuk janë të kënaqur me këtë vendim. “I patë me fytyra të varura”, tha ai duke iu referuar deputetëve të VV-së.
Kryetari i LDK-së, Lumir Abidixhiku, e cilësoi votën e PDK-së dhe AAK-së për Bashën si “gabim trashanik” dhe paralajmëroi një krizë të mundshme kushtetuese për moszgjedhjen e nënkryetarit serb: “E ndjej si gabim trashanik votën e dy partive tjera të ish-opozitës PDK e AAK që institucioneve të Kosovës t’u japin një emër të tillë. Megjithatë ky është vullnet 73 deputetëve shumicës, LDK e respekton këtë vullnet por s’mund të jetë e lumtur me kualitetin e njerëzve që përfaqësojnë këto institucione”.
Deputeti i AAK-së, Daut Haradinaj, tha se votoi Bashën për kryeparlamentar duke e konsideruar emrin serioz, por ngriti shqetësimin për sfidën e nënkryetarëve: “I pyeta, a e keni seriozisht më thanë po, e votova dhe ju uroj suksese. Ky është realiteti i Kosovës dhe deri në pafundësi s’mund ta lëmë kështu. Ta shohim tash sfidën e radhës me nënkryetarë”.
Kryetari i Nismës Socialdemokrate, Fatmir Limaj, kërkoi që VV të japë shpjegim për vonesat në zgjedhjen e kryetarit: “Le të japë një shpjegim pse e kanë vonuar vendin deri me tani sa muaj. Shpresoj që do ta kenë një shpjegim para qytetarëve të Kosovës pse është vonuar vendi deri me tani”.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani ka mirëpritur fillimin e zhbllokimit të procesit të konstituimit të Kuvendit dhe shpreh shpresën që ky proces të përmbyllet sa më shpejt, në përputhje me Kushtetutën.
“Ajo i uron punë të mbarë e në interes të vendit kryetarit të ri Dimal Basha dhe nënkryetarëve të zgjedhur të Kuvendit, znj. Albulena Haxhiu, znj. Vlora Çitaku, z. Kujtim Shala dhe znj. Emilija Redžepi”, thuhej në njoftimin e Presidencës në Facebook.
Presidentja gjithashtu shpreson që Kuvendi, sa më parë dhe në përputhje me procedurat kushtetuese, të votojë edhe Qeverinë e re, të dalë nga vullneti i qytetarëve në zgjedhjet e 9 shkurtit.
Po ashtu, ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jorn Rohde, ka shprehur shqetësimin për situatën politike në vend, duke theksuar se mungesa e vullnetit për zgjidhje institucionale po e dëmton Kosovën dhe po rrezikon fondet e jashtme.
Në një prononcim për media jashtë ndërtesës së Kuvendit, Rohde tha se kishte pasur shpresë që kriza do të tejkalohej, por se tash për tash nuk po sheh vullnet të mjaftueshëm politik për një zgjidhje.
“Këtë mëngjes pata pak shpresë që kriza do të tejkalohet, por për momentin nuk po duket ashtu. Ndoshta sepse nuk ka vullnet të mjaftueshëm politik në mesin e protagonistëve për të gjetur një zgjidhje”, tha Rohde.
Tutje, ambasadori i Britanisë së Madhe në Kosovë, Jonathan Hargreaves, u ka bërë thirrje partive politike që të ndërmarrin sa më shpejt hapat e radhës për të konstituar Kuvendin dhe krijuar qeverinë e re.
Hargreaves ka mirëpritur zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, Dimal Basha, i cili u zgjodh të martën. Megjithatë, konstituimi i plotë i Kuvendit ka ngecur te zgjedhja e nënkryetarit nga radha e komunitetit joshumicë serb, dhe seanca është shtyrë për të enjten.
“Zgjedhja e kryetarit të Kuvendit është përparim i mirëpritur dhe tregon se kompromisi politik në interes të vendit është i mundur nëse ekziston vullneti. U bëj thirrje partive politike në Kosovë që të marrin hapat e radhës sa më shpejt e ta përfundojnë formimin e Kuvendit dhe të qeverisë së re”, ka shkruar Hargreaves në Facebook.
Dimal Basha u zgjodh kryeparlamentar pas muajve të tërë ngërçi në Kuvend, duke marrë 73 vota për dhe mbështetje nga PDK dhe AAK, ndërkohë që Nisma vazhdoi të abstenojë me tre deputetët e saj.