Rrëfimi i nënës që humbi dy djemtë dhe burrin në luftë
Luljeta Sharani, nga komuna e Gjakovës, i ka humbur gjashtë anëtarë të familjes së saj, më 10 maj të vitit 1999.
Në mesin e tyre, ajo ka humbur burrin e saj dhe dy djemtë. Ajo e kujton si sot, maltretimi që u është bërë asaj dhe familjes. Gjithçka kishte filluar më 9 maj të vitit 1999, një ditë para zhdukjes së familjarëve të saj, për të mos i parë më kurrë të gjallë.
Në këtë datë, ushtria serbe i kishte hyrë familjes Sharani në oborr, duke i malltretuar fizikisht e psiqikisht.
“Më 9 maj filloji tragjedia në familjen Sharani, kur hyn në orën 17 ushtria, na maltretuan në forma të ndryshme. Na urdhëruan të dalim jashtë në rrugë, prej vjehrrës që ishte më e vjetra, deri te visari më i riu që ishte. Dy kunetët dhe dy fëmijët i ndalën te dera, neve na shtrin për toke dhe duart për mure, i kishin automatet te ngritura sikurse të gjironin filma”, tha ajo.
Ajo rrëfeu, se përpos dhunës e torturave, ushtarët serbë edhe i plaçkitnin shqiptarët. Për këta arsye, ajo ka treguar që burrat mbanin të holla në gjep, në mënyrë që nëse ndaleshin nga serbët, t’ua jepnin paratë e të liroheshin nga ta.
Sharani, tregoi se dy djemtë e saj ishin në gjendje të bashkoheshin me UÇK-në, por për shkak të mungesës së armëve, nuk shkuan të luftonin me ta.
“Bërtisnin, na plaçkitën. Burri dhe djemtë kishin të holla në gjepa, arsyeja pse i mbanin të hollat, sepse kishin dëgjuar se nëse i japin të holla, sepse ishin të etshëm për të hollat, me i deportu apo me u largu. Djemtë kanë qenë kategorik të flaktë, të mos largohen, donin t’i bashkoheshin UÇK-së, por armë nuk kish të mjaftueshme dhe mbetëm deri më 9 maj në shtëpi”, u shpreh Sharani.
“Kur na qitën në rrugë, kur i pashë valonin dhe visarin shtritë përtokë, u gjuajta në mes të tyre”, tha ajo me gjysmë zëri.
Sharani, tregoi edhe një moment delikat, ku djali i saj, Valoni, kishte refuzuar të fliste me ushtarët serbë, edhe pse ata ia thirrnin emrin.
“Valoni ka lind në Prizren, në atë vit ka pasur renovim spitali i Gjakovës, kemi shku në Prizren, në letërnjoftim, shkruajke në Prizren. Kur i morën ID-të, ushtria serbe, po shohin Prizren dhe po pyesin kush është prej Prizrenit. Prita që djali të lajmërohet, por nuk folke. Po i them Valon me ty e kanë, lajmërohu. Më tha, më lërë të qetë se unë nuk flas me ta. U detyrua unë, me thanë është djali im, ka lind në Prizren, por banon me ne në Gjakovë. Pastaj me toki-voki, u dëgjuem duke thënë se ‘jemi në familjen Sharani, çfarë të bëjmë me ta’. E kuptuam që ta thanë ‘futni brenda’”, rrëfeu Sharani.
Sharani tregoi se si u kërcënuan nga serbët dhe kërkuan informacione për UÇK-në.
“Në bodrum na ngujuen të gjithëve, gra e fëmijë. Na ishim në dysheme, ata në karrika e korridor me automatikë. Filluan nga Skiferi, burri, duke i thënë ‘ti je intelektual’? Ai tha jo, ‘njeri i thjeshtë’. I thanë ‘e dimë kush je’. Ia dhanë ID-në, burri i tha faleminderit, kurse serbët i thanë mbylle gojën se të vrasim.
“Më thanë cilët janë fëmijët e tu, i thash dy djemtë dhe vajza. Më tha ‘a i do djemtë e tu?’ I thashë ‘si çdo nanë’. Më tha ‘ju lehtë e keni, jeni krejt këtu, ne që katër muaj si kemi parë familjarët’. I thash ‘dashtë Zoti të kryhet sa më shpejt kjo, dhe të ktheheni te familjarët dhe ne të vazhdojmë këtu’”.
“U kthyen nga kunati, e pyetën ‘ku është UÇK-ja?’ Ai tha se nuk e di a ekziston UÇK-ja? Prej xhepit të vet e nxjerrri kapelën e UÇK-së, dhe ia gjujti për fytyre. Kërkuan kush është zot shtëpie, kunati u lajmërua, e morën me vete lart, kërkuan pije. Ata të dehur ishin, kur i pinë ato u dehën edhe më shumë. Kur zbritën poshtë edhe më të dehur”, u shpreh Sharani.
Pas ushtrisë serbe, ditën e nesërme në oborrin e familjes Sharani zbarkuan policët serbë. Kjo ishte edhe dita e fundit, që Luljeta Sharani, i pa të gjallë burrin dhe dy djemtë e saj.
“Të nesërmen me 10 maj u thyen dyert, hynë brenda policia, me uniformë të kaltër. Numër i madh, të armatosur, ne duarthatë, të mbështetur për muri. Sa mujtëm unë Skiferi, nuk kemi bë asgjë, ju lutem na lironi, nuk na dëgjonin.
“Na morën me shkelma e automatikë, gra e fëmijë na qitën jashtë. 11 meshkuj i ndalën. Familjes Sharani 6, Saraqini 4 dhe një familjes Berisha. Kur dolëm në rrugë çka me pa, policë, nja 200”, rrëfeu ajo.
Sharani, tregoi se si vajza e saj, e kishte bindur të mos kthehej në shtëpi, për të parë se a janë gjallë apo jo, burri dhe djemtë.
Duke iu dridhur zëri, ajo tregoi se vajza e saj, iu kishte përgjëruar që të mos e linte.
“Insistova me u kthy në shtëpi, sepse rafalët u dëgjuan. Nuk i kanë ekzekutu aty, por me kriju panik, ata gjuajshin. Ashtu e kemi kuptu, që pa i malltretu e dhunu nuk ia kanë marrë shpirtin”.
“I thash vajzës që ku e ke gjyshen, unë du mu kthy te babi e djemtë, sepse s’mund të jetoj pa ta. Aq shumë mu lut, ‘mam të lutem mos më lërë vetëm’. Unë i humba ndjenjat, nuk dita çka u bë me mu. Kunata arriti me u kthy në shtëpi, prej 11 burrave të rreshtum vetëm burrin nuk e ka pasur. Kur e kanë fut në bodrum, i kanë thënë ‘pare na jep nëse do të shpëtojmë burrin’”, tha ajo.
Për vdekjen e tyre, Sharani kishte kuptuar pas 8 viteve kërkim. Pas 8 viteve ishin kthyer eshtrat e familjarëve, për ta zbutur dhimbjen sadopak.
“E kuptuam që nuk janë më, pas lloj-lloj protestash që i kërkuam, falë zërit të nënave, që ngritëm zërin, tërë kohën të gjitha rrugët i kemi la me lot. Kemi trokit në çdo derë, nuk kemi gjet ndihmë. Për 4 vjet e shtatë muaj, në grupin e parë kur ka fillu me i kthy, në grupin e parë ka qenë kunati, më 2003. Mbas 4 muajsh, më 18 prill 2004 e kthyen burrin dhe dy kunetët. Pas tre vjetësh, më 2007 e kthyen Valonin edhe Visarin pas 8 viteve u kthyen”, tha ajo.
Dhimbja sipas saj është pak më e vogël pasi janë kthyer eshtrat, por Sharani rrëfen se ajo nuk zhduket asnjëherë, dhe se kujtimi për më të dashurit e saj, nuk do të shterohet asnjëherë.
Ajo e rrëfeu një moment, kur i kishte parë dy djemtë e saj të shtritë në tokë. Me t’i parë në atë gjendje, nëna e tyre ishte gjuajtur mbi ta.