Sipas të dhënave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë,17.9 milion njerëz vdesin çdo vit, pra 31% e vdekjeve në botë ndodh nga sëmundjet kardiake.
Edhe në Kosovë ashtu si në vendet e tjera numri i këtyre sëmundjeve mbetet jashtëzakonisht i lartë.
Për të folur më gjerësisht rreth këtyre sëmundjeve që prekin zemrën, shkaqeve dhe trajtimit flet për “Gazeta Blic”, kardiologu kosovar, Fisnik Basholli.
“Që nga koha kur janë mbledhë të dhënat rreth sëmundjeve kardio-vaskulare, këto sëmundje gjithmonë kanë qenë primare në numrin e sëmundshmërisë dhe vdekshmërisë në botë.
Sipas të dhënave të Organizatës Botërore për Shëndetësi Publike të vitit 2023 rreth 17.9 milion banorë në vit vdesin nga sëmundjet kardio-vaskulare që nënkupton që përfshihet rreth 32% të vdekjeve globale në përgjithësi.
Nga ato 85% të sëmundjeve janë pacientët vdesin nga sëmundjet e zemrës, në mesin e tyre 50% janë sëmundjet konkrete të zemres dhe 25% nga insulti cerebral vaskular.
Faktorët e shumtë që po ndikojnë kohëe fundit sidomos në vdekjet e papritura dhe në vdekjet e të rinjve janë abuzimet e ndryshme me substancat narkotike, mos-triazhimi i nevojshëm i gjendjes shëndetësore, mos-përfillja e kujdeseve dhe rekomandive nga ana e mjekut po ashtu edhe mos-skriningu i mjaftueshëm që në ditët e sotit është një protokoll i veçantë për skrenining të pacientëve të cilët në ditët e sotme duhet të bëhet patjetër pasi ekzistojnë mundësitë dhe kushtet për ekzaminime të tilla” tha Basholli për “Gazeta Blic”.
Kardiologu Basholli tha se temperaturat e larta ndikojnë jashtëzakonisht shumë në shëndetin e zemrës.
Ai tha se në bazë të të dhënave nga Instituti dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë Publike vlerësohet se rritja e temperaturave për çdo gradë celcius mbi vlerën optimale 35 gradë celcius shkakton rritjen e sëmundjeve kardiake.
“Temperaturat dhe ndërrimet klimatike janë shumë të rëndësishme tek pacientët me sëmundje kardiake sidomos tek ata që janë të diagnostifikuar apo tek pacientët që vuajnë nga problemet kardiake por edhe tek ata të cilët nuk janë diagnostifikuar dhe si të tillë janë pacientë kardiakë apo potencialisht janë pacientë kardiakë.
Ndryshimet klimatike luajnë rol të rëndësishëm në gjendjen kardiake sidomos periudhat e temperaturave ekstreme gjatë verës por ashtu edhe gjatë dimrit. Në bazë të të dhënave nga Instituti dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë Publike vlerësojnë se rritja e temperaturave për çdo gradë celcius mbi vlerën optimale 35 gradë celcius shkakton rritjen e sëmundjeve kardiake të cilat mund të përcillen edhe me fatalitet prej 2.1 deri në 3.5%.
Mirëpo në valën extreme të të nxehtit rritja e komplikimeve dhe e koiçidencës së sëmundjeve po ashtu edhe vdekshmërisë arrin deri në 20% sesa gjendja reale që shkakton një koiçidencë në kushte klimatike normale”
Basholli tha se ka një rritje të të rinjve me sëmundje kardio-vaskulare.
Ai renditi arsyet se pse po ndodh kjo.
“Eshtë e vërtetë që kohë e fundit kemi një koiçidencë më të madhe të të rinjve që paraqiten me sëmundje kardio-vaskulare. Kjo vjen për dy arsye… një arsye është se të rinjtë në ditët e sotme jam më të vetdijshëm në raport me ekzaminimet shëndetësore po ashtu është edhe stili i jetës tek të rinjtë i cili kohëve të fundit nuk është në stilin e duhur. Dieta, mundësia e abuzimit me substanca narkotike, konsumimi i alkolit, mungesa e aktivitetit fizik janë faktorë që ndikojnë shumë në shëndetit kardiak tek të rinjtë” tha Kardiologu Fisnik Basholli në një intervistë dhënë për “Gazeta Blic”.